RMS là một đơn vị đo thường thấy trong đồng hồ vạn năng. Giá trị hiệu dụng RMS là căn số bậc 2 của trung bình bình phương dòng điện xoay chiều. Giá trị RMS tương đương với giá trị dòng điện 1 chiều sản sinh cùng 1 nhiệt lượng khi đi qua cùng 1 điện trở cố định.
(TRMS = True Root mean square)
Đối với dạng sóng hình sin hoàn toàn như hình 1, giá trị hiệu dụng bằng 0.707 lần giá trị cục đại hay ngược lại giá trị cực đại bằng √2 (1.414) lần giá trị hiệu dụng. Nói cách khác giá trị cực đại của 1A hiệu dụng là 1.414A. Trong khi đó giá trị trung bình chỉ bằng 0.636 giá trị cực đại hay chỉ bằng 0.9 giá trị hiệu dụng.
Hình 1 – Dạng sóng hình sin hoàn toàn
Nếu giá trị hiệu dụng là 1A, dạng sóng là hình sin hoàn toàn như hình 1, ta có :
- Giá trị cực đại = 1.414A
- Giá trị trung bình = 0.9A
Giá trị RMS
Hệ số dạng sóng (Form factor) = ——————————– =1.11
Giá trị trung bình
Nếu giá trị hiệu dụng là 1A, dạng sóng không hình sin như hình 2, ta có :
- Giá trị cực đại = 2.6A
- Giá trị trung bình = 0.55A
Giá trị RMS
Hệ số dạng sóng (Form factor) = —————————- = 1.82
Giá trị trung bình
Hình 2 – Dạng sóng cơ bản dòng điện của máy vi tính
Với những máy đo analog, giá trị hiệu dụng ghi trên thang đo được tính từ giá trị trung bình, sau đó nhân 1.1 sẽ sai rất nhiều (đến 40%) khi dạng sóng không còn là hình sin. Ngày nay có những thiết bị đo tân tiến kỹ thuật số cho phép đo trực tiếp giá trị hiệu dụng.
Bảng sau đây cho thấy sự khác biệt khi dạng sóng không còn là hình sin